Ciężkowicko-Rożnowski Park Krajobrazowy łączy ze sobą niesamowitą przyrodę, zabytki oraz kulturę i zwyczaje, które powstały na obszarze Pogórzy: Ciężkowickiego i Rożnowskiego. Znajdują się tu dwa rezerwaty przyrody; znany wszystkim rezerwat ,,Skamieniałe Miasto” oraz mniej znany rezerwat ,,Styr”.
Dzisiaj postaramy się Wam przybliżyć ten drugi, ale równie ciekawy rezerwat ,,Styr”.
Rezerwat… co to takiego?
Wielu z nas kojarzy słowo rezerwat jednak nie wielu z nas potrafi wytłumaczyć po co one są i w jakim celu zostały powołane. Rezerwaty należą do obszarowych form ochrony przyrody, których zadaniem jest ochrona fauny, flory, grzybów oraz przyrody nieożywionej. W rezerwatach zazwyczaj panują znacznie bardziej restrykcyjne przepisy niż na obszarach poza nimi. W większości rezerwatów obowiązuje ochrona ścisła przyrody, która się w nim znajduje. Ta ścisła ochrona przyrody objawia się tym, że nie powinniśmy ingerować w procesy przyrodnicze w nim zachodzące. W związku z tym w rezerwacie nie powinno się m.in. niszczyć, zbierać czy wycinać drzew i roślin, zbierać grzybów, zabierać poroża. W rezerwatach powinniśmy się przemieszczać tylko wyznaczonymi szlakami turystycznymi czy ścieżkami edukacyjnymi.
Gdzie znajduje się rezerwat ,,Styr”
Rezerwat ,,Styr” znajduje się w Województwie Małopolskim, w Ciężkowicko-Rożnowskim Parku Krajobrazowym, na terenie Nadleśnictwa Gromnik, Leśnictwa Bieśnik. Rezerwat znajduje się niespełna 10 km na południe od Zakliczyna. Możemy go przebyć wędrując zielonym szlakiem turystycznym kierując się z miejscowości Biesnik na wschód.
Skąd nazwa ,,Styr”
Słowo styrceć w pogórzańskiej gwarze określa przedmiot, który sterczy, wyróżnia się pod względem wysokości czy wybitności ponad swym otoczeniem. Słowo to również znalazło odzwierciedlenie w nazwach geograficznych niektórych wzniesień znajdujących się na pogórzu (Styr, Styrki). Rezerwat wziął swoją nazwę od wzniesienia, na którym jest położony. Wzgórze to zostało nazwane Styr z powodu charakterystycznej rzeźby. Kopulaste, wyniosłe wzniesienie wybija się spośród otaczających je szczytów.
Co chroni rezerwat ,,Styr”
Rezerwat został utworzony w 1998 r., obejmuje niespełna 100 ha lasów otaczających Górę Styr (460 m n.p.m.). Znajdziemy tu zbiorowiska leśne typowe dla pogórzy: kwaśną buczynę górską, żyzną buczynę karpacką czy olszynkę karpacką.
Na terenie rezerwatu stwierdzono obecność licznych gatunków płazów m.in. salamandry plamistej, traszki grzebieniastej, traszki karpackiej, kumaka górskiego, ropuchy szarej, ropuchy zielonej, rzekotki drzewnej czy żaby trawnej. Występują tu również gady m.in. jaszczurki: zwinka, żyworodna oraz węże: zaskroniec oraz żmija zygzakowata. Z rzadko występujących ssaków spotkać tu można orzesznicę czy ryjówkę aksamitną oraz nietoperze: nocka dużego czy podkowca małego. Stwierdzono tu również lęgi około 50 gatunków ptaków m.in. bociana czarnego, jarząbka czy dzięcioła zielonosiwego.
Co prawda, póki co rezerwat nie posiada planu ochrony jednak jego przyroda: pozostawiony przyrodzie las znacznie różni się od tych, które wykorzystywane są gospodarczo m.in. bogactwem gatunków roślin runa leśnego czy starymi okazami drzew, często już martwymi, które są schronieniem dla wielu gatunków zwierząt.
Tekst: T. Gawlik