Dzisiaj trochę o zadrzewieniach, a dokładniej o ich funkcjach.
Gdyby zapytać przypadkowo spotkaną osobę czym jest zadrzewienie, to z łatwością odpowie, że to drzewa, albo grupa drzew. To prawda, ale czy tylko drzewa? Otóż zadrzewieniem można też nazwać krzewy.
No dobra, skoro nazewnictwo mamy już za sobą, to teraz najważniejsze pytanie, a mianowicie, czy jest w nich coś specjalnego? Bardzo ważną funkcją wszystkich zadrzewień jak i wszystkich drzew jest produkcja tlenu (tlen jest produktem ubocznym fotosyntezy, a więc procesu w którym roślina przy udziale wody z solami mineralnym, dwutlenku węgla i energii słonecznej wytwarza sobie pokarm). A co jeszcze? Tutaj pojawia się słowo funkcje. Ochrona zadrzewień jest tak ważna właśnie ze względu na pełnione przez nie role. A jakie one mogą być? Oto niektóre z nich:
- Niewątpliwie podnoszą walory estetyczne otoczenia – bo jakże monotonny byłby krajobraz pól bez ani jednego drzewa, czy krzewu?
- Są bazą pokarmową dla zwierząt, a także ludzi – kto nigdy nie podjadał czereśni, czy jabłek w trakcie wycieczki przez pola?:) A zimą owoce jarzębiny, głogu oraz wielu innych ratują ptaki przed głodem.
- Chronią uprawy przed silnym wiatrem.
- W ich cieniu chowają się zwierzęta gospodarskie przed upałem.
- Pochłaniając nadmiar substancji takich jak azot, czy fosfor chronią rzeki i jeziora przed spływającymi z pól uprawnych substancjami biogennymi (ich nadmiar powoduje niekorzystny wzrost mikroorganizmów wodnych, tzw. zakwit wody).
- Chronią przed zanieczyszczeniami komunikacyjnymi – zatrzymując pyły, węglowodory aromatyczne i inne szkodliwe substancje.
- Latem obniżają temperaturę na drogach, a zimą chronią przed zawiewaniem śniegu.
Nie sposób nie wspomnieć o korzyściach dla nas samych – koc, książka, kosz piknikowy i cień rozłożystej lipy, albo jabłoni, to jest to czego czasem każdemu z nas potrzeba. Jednak najważniejszą funkcją zadrzewień jest ich funkcja przyrodnicza. W koronach drzew, a także w dziuplach gniazdują: słowik, sikora, pełzacz leśny, sowy, kowalik, a także bocian czarny, myszołów, czy nawet bielik. Ponadto w szczelinach pni, a nawet pod korą swoje letnie kryjówki mają nietoperze. Te ostatnie w trakcie lotów posługują się drzewami jako punktami orientacyjnymi, dlatego też ważne są dla nich szczególnie zadrzewienia liniowe – wzdłuż dróg i cieków wodnych. Stare dziuplaste dęby, ale też wierzby, lipy, czy olchy są miejscem życia jednego z największych, chrząszczy w Polsce – będącej pod ochroną pachnicy dębowej. A kto jeszcze korzysta z zadrzewień? W trakcie swoich dziennych wędrówek schronienie znajdują w nich sarny, zające, a i rudy lisek tu zaglądnie, żeby odpocząć. Z wędrówkami zwierząt wiąże się jeszcze jedna funkcja zadrzewień, tworzą one bowiem korytarze ekologiczne. Ale to już jest opowieść na inną okazję 😉
Teraz już nikogo nie powinno dziwić, dlaczego w parkach krajobrazowych i obszarach chronionego krajobrazu zadrzewienia przydrożne, śródpolne i nadwodne są pod szczególną ochroną.